Klasyfikacja kościoła Santa Maria Madalena w parafii Chaviães znajdującej się w Związku Parafii Chaviães i Paços, została zainicjowana w maju 2018 r. i zaproponowana sekretarzowi stanu ds. kultury w czerwcu 2022 r.

Według rozporządzenia podpisanego przez Sekretarza Stanu ds. Kultury, Isabel Alexandrę Rodrigues Cordeiro, opublikowanego dziś w DR i skonsultowanego przez agencję Lusa, klasyfikacja kościoła Santa Maria Madalena odzwierciedla kryteria zawarte w artykule 17 ustawy nr 107/2001, z dnia 8 września, odnoszące się do matrycowego charakteru dobra, do jego zainteresowania jako świadka symbolicznego lub religijnego, do jego wartości estetycznej, technicznej lub wewnętrznej wartości materialnej, do jego projektu architektonicznego i jego rozbudowy oraz do tego, co jest w nim odzwierciedlone z punktu widzenia pamięci zbiorowej.

"Pierwsze wzmianki o kościele parafialnym w Chaviães pochodzą z połowy XIII wieku, świadcząc o średniowiecznym założeniu nieruchomości."

"Z początków budowy datuje się kilka elementów architektonicznych i rzeźbiarskich, takich jak główne wejście, z doskonałym łukiem wokół niego, a także elewacje boczne" - podkreśla rozporządzenie.

Ta prosta konstrukcja przeszła w ciągu wieków kilka kampanii konstrukcyjnych i dekoracyjnych, wyróżniając przede wszystkim interwencje z XVI i XVIII wieku.

Kampanie te zaowocowały co najmniej trzema warstwami malowideł ściennych nałożonych na prezbiterium, łuk triumfalny i przyległe ściany nawy, wyróżniając program przejściowy dla epoki nowożytnej, opracowany w kilku rejestrach obramowanych dekoracyjnymi kratami, których wykonanie i tematyka wpisane są w dynamikę regionalnego zlecenia przypisywanego różnym rękom i warsztatom". Na uwagę zasługuje również interwencja barokowa, a mianowicie instalacja rzeźbionego ołtarza prezbiterium i budowa dzwonnicy dostawionej do głównej fasady świątyni.

"Kościół Santa Maria Madalena de Chaviães wyróżnia się, w ten sposób, zachowaniem oryginalnej przestrzenności, połączeniem między elementami romańskimi, szesnastowiecznymi i barokowymi, a także stanem wzorcowym romańskich Alto Minho, z wzorami w świątyniach takich jak te z Paderne lub Orada, ilustrując również tradycyjną drogę budynków o średniowiecznej fundacji na przestrzeni wieków", odnosi się do dokumentu opublikowanego dziś w DR.

W kategoriach administracyjnych, kościół był częścią, w 1839 roku, dzielnicy Monção, a w 1878 roku, dzielnicy i sędziego Melgaço. Od 03 listopada 1977 roku należy do diecezji Viana do Castelo.

Według informacji na stronie internetowej Dyrekcji Generalnej Dziedzictwa Kulturowego, jest opisany jako kościół parafialny zbudowany w czasach średniowiecznych, który zachowuje szesnastowieczne malowidła ścienne i posiada barokowe ołtarze.

"Przedstawione różne tematy lub panele są obramowane definiującymi je pasami dekoracyjnymi, wykonanymi z wolnej ręki i o dość prostym projekcie i koncepcji".