Als u geen rendieren met rode neuzen en klokken die rinkelen in plaats van galmen verdraagt, probeer dan 's morgens te luisteren naar de verheven majesteit van Marcos Portugallo's Matins do Natal . Het werk werd voor het eerst uitgevoerd op de vooravond van Kerstmis in de Koninklijke Kapel van Rio de Janeiro in het jaar 1811. De componist was op aandringen van de verbannen prins-regent (de latere koning João VI) gearriveerd om meester van de Koninklijke Kamermuziek te worden. Marco Portogallo (om zijn internationaal bekende naam te gebruiken) werd geboren in Lissabon waar dertien van zijn opera's werden uitgevoerd in het koninklijk theater São Carlos en dramatisch religieuze werken in de Patriarchale Heilige Kerk waar hij was aangesteld als organist. Zijn wereldlijke muziek werd beïnvloed door zijn langdurige verblijven in Italië, waar zijn komische opera's bijzonder populair waren en in het Frans, Russisch en Duits werden uitgevoerd.

Marcos Portugal: MATINAS DO NATAL (1811). Parte 1/2

De Matinals zijn wellicht een herbewerking van verschillende composities die hij in 1806 schreef voor uitvoering in de grote basiliek van Mafra, waar de prins-regent vaak verbleef in het aangrenzende koninklijk paleis en wiens familie zijn belangstelling deelde voor gewijde muziek die nodig was voor vorstelijke festiviteiten, staatsgelegenheden en, natuurlijk, de eredienst. Wat Marcos Portugal bereikte was een prachtige combinatie van heiligheid met de vreugdevolle viering van de geboorte van het Christuskind. Het werk bestaat uit acht responsories en een afsluitend Te Deum en duurt ongeveer negentig minuten met veel variatie in tempo en de introductie van ritmes uit de volksdans en interactie tussen solisten, koor en een orkest zonder violen. Het is door het Ensemble Turicum opgenomen op twee CD's (209.108 Paraty).
.......................................................

Voor een middag van seizoensvrede en goede wil kunt u genieten van de vier Kerstliederen van Fernando Lopes-Graça die zijn opgenomen in een Naxos opname (cat. Nº 8.579039). Hij was waarschijnlijk de grootste Portugese componist van de 20e eeuw en zijn ijverige onderzoek naar traditionele liederen en dansen stelde hem in staat twee cantates de natal te schrijven in 1950 en 1961, die in totaal vierendertig kerstliederen bevatten die de twaalf dagen van de kersttijd bestrijken tot aan de viering van de drie koningen.

Nº 1 Ó meu menino Jesus (Oh mijn kindje Jezus)
Nº 2 Vinde Pastores (Komt gij herders)
Nº 3 Estando a Virgem (De maagd was)
Nº 4 Ó menino tão lindo (Oh mijn mooie baby)

..................................................

Voor de late avond kunt u bij kaarslicht luisteren naar het mysterie en de fascinatie van de gezangen van de Tempeliers uit de 12e eeuw, die zijn opgenomen door het Ensemble Organum (CD: HMO 8905302) na de herontdekking van een oud manuscript in het kasteel van Chantilly. Het ritueel van de Matten met Kerstmis zou ongetwijfeld niet alleen in het Heilig Graf van Jeruzalem zijn gezongen, maar ook in hun prachtige schuilplaats in het Convento de Tomar.