De waarschijnlijkheid van een Chinese invasie van Taiwan neemt toe, en het vooruitzicht van rechtstreekse militaire steun van de VS in dat geval neemt af. Beide tendensen zijn het gevolg van het verschuivende strategische evenwicht in het westelijk deel van de Stille Oceaan, waar China de status van "bijna-peer adversary" nadert, die in staat is de Amerikaanse marine- en luchtoperaties rond Taiwan met enig vooruitzicht op succes uit te dagen.

Pelosi is geen militair strateeg, maar het kan haar niet ontgaan zijn dat de militaire briefings die zij van de Amerikaanse marine en luchtmacht over dit onderwerp krijgt, een andere toon aanslaan. Zij kunnen niet langer garanderen dat zij zullen zegevieren in een oorlog die 12.000 km. van huis wordt uitgevochten om een Chinese invasie van Taiwan te verijdelen.

De officiële strategie van de VS blijft "strategische ambiguïteit": zij willen niet zeggen of zij al dan niet daadwerkelijk tegen China zouden vechten om Taiwan te beschermen.

Dit was vroeger slechts een middel om de lastige tegenstelling te omzeilen tussen het erkennen van het communistische regime in Peking en het beschermen van het aparte bestaan van de eilandstaat Taiwan - maar iedereen ging ervan uit dat de VS daarvoor zouden vechten als dat nodig was.

Nu is strategische ambiguïteit vooral een manier om te verhullen dat Washington waarschijnlijk niet rechtstreeks zou ingrijpen om een Chinese invasie van Taiwan te stoppen.

China heeft langs zijn oostkust zoveel ballistische raketten en kruisraketten verzameld dat de Amerikaanse marine aarzelt om in oorlogstijd haar vliegdekschepen in die wateren te riskeren, en er is slechts één luchtmachtbasis binnen het bereik van Taiwan beschikbaar voor aanvalsvliegtuigen van de USAF.


Naast deze tactische en operationele overwegingen is er het immense strategische feit dat noch China noch de Verenigde Staten een nucleaire oorlog willen riskeren. China zou echter in staat kunnen zijn Taiwan te veroveren zonder gebruik te maken van kernwapens.

Vandaar het groeiende vertrouwen van China en de late ongerustheid van Taiwan (een verhoging van de defensie-uitgaven met 8 miljard dollar afgelopen januari), en de pogingen van president Joe Biden om Taiwan gerust te stellen door geïmproviseerde verklaringen af te leggen dat de VS inderdaad voor Taiwan zouden vechten (die prompt door Bidens staf worden teruggedraaid).

Maar de realiteit blijkt duidelijk uit Bidens uiterst voorzichtige reactie op de Russische invasie in Oekraïne - langzame en selectieve wapenleveranties, geen NAVO-troepen ter plaatse, niet eens een vliegverbod boven Oekraïne. Hij is heel voorzichtig en afgemeten omdat hij geen nucleaire oorlog wil.

Dus als hij zo voorzichtig is met Rusland, hoe voorzichtig zou hij dan zijn als Taiwan wordt binnengevallen door China, een land met tien keer de bevolking van Rusland en twintig keer de rijkdom van dat land? Wel, als de Taiwanezen na drie weken nog overeind staan, en het Chinese leger weer een papieren tijger blijkt te zijn, zou hij misschien hulp sturen.

Het aloude Amerikaanse beleid van "strategische ambiguïteit" heeft aan geloofwaardigheid als afschrikmiddel ingeboet, en Taiwan staat er nu echt alleen voor. Dit betekent niet dat het gedoemd is te verdwijnen, maar zijn gratis ritje is voorbij.

Taiwan is een eiland op 180 km van China, wat betekent dat het zich theoretisch tegen alles zou kunnen verdedigen, behalve tegen Chinese kernwapens. (Het is onwaarschijnlijk dat Peking kernwapens tegen Chinese landgenoten zal gebruiken.)

Chinese troepen in voldoende aantallen op het eiland brengen door middel van landingen over zee en droppings vanuit de lucht zou een militaire operatie zijn vol risico's, en volledig voorbereide Taiwanese strijdkrachten zouden die denkbaar kunnen verslaan. Maar daar zijn ze nu nog helemaal niet op voorbereid.

De defensie-uitgaven van Taiwan zijn geleidelijk gedaald van een piek van meer dan 7% van het BBP aan het eind van de jaren zeventig tot slechts 1,9% vorig jaar, en de verplichte militaire dienstplicht is teruggebracht tot slechts vier maanden.

Nu in Taiwan het afgelopen jaar de koude werkelijkheid is gaan dagen, is die lange daling omgebogen, maar het zou nog een half dozijn jaar duren voordat de defensie-uitgaven 5% of 6% van het BBP zouden bedragen om de wapens en capaciteiten te verwerven waarmee het land zichzelf zonder hulp zou kunnen verdedigen.


Het is onwaarschijnlijk dat dit de boodschap is die Nancy Pelosi naar Taiwan heeft gebracht; zij wil alleen maar haar solidariteit betuigen met hun strijd om vrij te blijven. Biden vond zelfs dat haar bezoek slecht getimed was, gezien Xi's aanstaande kroning tot dictator-voor-het-leven tijdens het oktobercongres van de Chinese Communistische Partij. Het zou niet goed zijn om zijn feestje te bederven.

Maar andere Amerikaanse functionarissen hebben ongetwijfeld het slechte nieuws zo voorzichtig mogelijk aan de Taiwanese regering verteld. De komende vijf jaar zullen erg lastig worden, zelfs als President Tsai Ing-wen's regering in overdrive gaat op het gebied van defensie.

Author

Gwynne Dyer is an independent journalist whose articles are published in 45 countries.

Gwynne Dyer