Comfort was er bijna niet. In plaats daarvan kreeg je alleen maar een overdaad aan ongemak en botschuddende ellende. Dit maakte het proces van het busje rijden een vrij abjecte bezigheid voor alle betrokkenen.

Hmmm? ... je zou kunnen denken, als je daar zit dit artikel te lezen op een weelderige ligstoel, geparkeerd in een glorieuze hoek van de Algarve of de wilde Portugese zilveren kust. Je zult niet alleen het prachtige landschap aan het bewonderen zijn, maar ik stel me voor dat je ook je glanzende moderne VW Transporter aan het bewonderen bent? Daar zit je dan, te genieten van de Portugese zon terwijl je nipt aan een glas of drie van de beste lokale vinho. Ik kan me goed voorstellen dat je bij jezelf denkt - waar heeft die kerel het in hemelsnaam over? Vans? Oncomfortabel? Nooit!

Baanbrekend.

Maar ja. Ik ben bang om te zeggen dat bestelwagens in het verleden vrij ongeraffineerde zaken waren. Het waren rammelende, lawaaierige, logge dingen die over het algemeen nogal afschuwelijk waren. Enige tijd achter het stuur van een vies oud busje doorbrengen betekende bijna dat je de wil om te leven verloor. Maar daar kwam abrupt een einde aan in de herfst van 1965, toen Ford iets heel bijzonders deed. Ze introduceerden een totaal baanbrekend concept in de vorm van een echt berijdbare bestelwagen. De Ford Transit MK1.

De Transit MK1 zou een absolute doorbraak worden in de tot dan toe ietwat grimmige wereld van de lichte bedrijfsvoertuigen. Plots kon een laaggeplaatste bestelwagen er niet alleen goed uitzien, maar dat ook nog eens zonder ook maar één jota af te doen aan de vele praktische aspecten die zo cruciaal waren voor elke zichzelf respecterende vrachtvervoerder. In feite waren deze praktische aspecten zelfs verbeterd in vergelijking met eerdere incarnaties van lichte bedrijfsvoertuigen. Voeg aan deze attributen het voordeel toe van een beetje echte rijeigenschappen en je kunt misschien zien hoe een bestuurder van een bestelwagen 's morgens enthousiast kan opstaan en er echt naar uitkijkt om tijd achter het stuur door te brengen!

De Transit kwam in de plaats van de Ford Thames 400E. De 400E was niet echt een succesverhaal geweest voor Ford door zijn beperkte afmetingen en het platte ontwerp. De verkoop werd voortdurend overtroffen door de Bedford CA, die gewoonweg een betere bestelwagen was.

Maar de nieuwe Transit was heel anders. Het ontwerp had een veel bredere houding dan alle andere bestelwagens op de markt, waardoor hij er veel beter uitzag op de weg. Het had zelfs een vleugje Amerikaanse flair en dat maakte het verschil. Hij veranderde de manier waarop mensen over bestelwagens in het algemeen dachten. Voor het eerst kon een bestelwagen echt iets cools zijn.

De achteras van de Transit MK1 werd geleend van de personenwagendivisie van Ford, net als vele andere belangrijke onderdelen zoals motoren en versnellingsbakken. Door zijn bredere en langere afmetingen lag de Transit niet alleen steviger op de weg, maar bood hij ook veel meer laadruimte, zelfs in vergelijking met de Bedford CA. Er werd ook ruimte gewonnen door de motor naar voren te verplaatsen in de kenmerkende 'varkenssnuit'-motorruimte van de Tranny MK1. Al deze kleine eigenaardigheden in het ontwerp en het gebruik van echte onderdelen voor personenwagens brachten de Ford Transit echt in de sfeer van eerlijke rijeigenschappen.

Deze nieuwe driveability voor lichte bedrijfsvoertuigen was een opmerkelijke verandering in de wereld van de bestelwagens. Wanneer men bedenkt dat Ford onderdelen voor personenauto's gebruikte om hun algemene onderdelenreservoir te benutten (en zo kosten te besparen), is het verleidelijk om te veronderstellen dat de inherente rijeigenschappen van de Ford Transit bijna bij gebrek aan beter waren verkregen. Gewoon een gelukkig bijproduct van het tellen van boontjes? Maar dat was natuurlijk zeker niet het geval.

Ford Transit Van

Het belang van design

Ford had al lang begrepen dat chauffeurs hun bestelwagen de hele dag door gebruiken, dus was er een ontwerpopdracht opgesteld waarin de nadruk lag op zaken als ergonomie. Dit facet van het ontwerp was nu net zo belangrijk in de wereld van de lichte bedrijfsvoertuigen als in de Ford-lijn van personenauto's. Misschien was het zelfs nog belangrijker voor bestuurders van bestelwagens in een nieuwe wereld van autosnelwegen, waar ze regelmatig hele dagen achter het stuur doorbrachten.

Het verdwijnen van de diverse spoorverbindingenen en de aanleg van moderne autosnelweginfrastructuur had nieuwe mogelijkheden geopend. Commerciële interconnectiviteit via het wegennet zou de norm worden. Deze nieuwe norm vereiste een nieuw soort bestelwagen om goederen letterlijk tot aan onze voordeur te leveren.

De Transit was heel bewust zo ontworpen dat hij meer op een auto leek, met minder motorgeluid en minder afgifte van warmte. De nieuwe bestelwagens waren zo ontworpen dat ze een comfortabele rijpositie en in het algemeen een betere omgeving in de cabine boden. Een plek waar chauffeurs hun werk beter kunnen doen. Er was over nagedacht dat de cabine gemakkelijk moest kunnen in- en uitstappen omdat sommige chauffeurs (zoals melkboeren en andere koeriers) tijdens een werkdag voortdurend in en uit moesten springen. Het ging er niet alleen om enorme snelwegkilometers te maken.

Populariteit

De populariteit van de Transit MK1 was van meet af aan duidelijk. De fabriek in Langley moest op volle toeren draaien om aan de vraag te kunnen blijven voldoen. Uiteindelijk moest de productie worden overgebracht naar een nieuwe, veel grotere fabriek in Southampton. Bijgevolg werd de Tranny MK1 een zeer vertrouwde verschijning op onze wegen. Gedurende de jaren '70 en een groot deel van de jaren '80 maakte hij deel uit van het wegmeubilair en verdiende hij de illustere titel 'The Backbone of Britain'.

Talloze varianten van bestelwagens, Luton bestelwagens en pick-ups maakten van de MK1 Tranny een bestelwagen voor alle mensen. Interessant genoeg leek Ford, toen het aankwam op de hedendaagse spelletjes van politie en overvallers, alle honken bezet te hebben. Er werd gezegd dat de snelheid en wendbaarheid van de Transit een geweldig ontsnappingsvoertuig maakten! Zelfs de kleinste variant kon gemakkelijk plaats bieden aan een half dozijn stevige schurken. Het is heel goed mogelijk dat ze werden achtervolgd door een Ford Granada in de stijl van Sweeney en een paar Ford Cortina's met loeiende sirenes.

De MK1 Transit overleefde meer dan 21 jaar met slechts een paar aanpassingen en bescheiden styling updates onderweg. Een hele prestatie als je bedenkt dat de Cortina niet minder dan 4 modellen heeft zien komen en gaan binnen een vergelijkbaar tijdsbestek.

De MK1 Transit was dus een echte pionier. Hij effende de weg voor al onze stijlvolle moderne bestelwagens met hun weelderige interieurs, airconditioning en infotainmentsystemen. Dus als u dit echt leest terwijl u buiten in uw door en door moderne camper zit te kijken naar weer een magische zonsondergang over Cape St Vincent of Nazaré's Praia do Norte, hef dan alstublieft het glas en denk even aan een van die grote autohelden van vroeger. De goede oude Transit MK1. Het busje dat het allemaal mogelijk maakte.

Author

Douglas Hughes is a UK-based writer producing general interest articles ranging from travel pieces to classic motoring. 

Douglas Hughes