Het zijn vaak levendige, zelfs luidruchtige plekken om te bezoeken. De casa de pasto waar we ons bevonden zat vol kakofonisch potentieel: de overgrote meerderheid van de tafels waren lange aangelegenheden voor familiegroepen van een dozijn of twee sterkte en als je met z'n tweeën lunchte, was de kans groot dat je aan het eind van een tafel zat die anders vol zat met familie van iemand anders. Zo was het ook bij ons. Je krijgt gesprekken die je anders niet zou hebben, met mensen die je nooit meer zult zien en je ontdekt dat je de tafelruimte onderzoekt met een nieuw gevoel van territorium.

Het vrouwtje en ik denken allebei af en toe terug aan een zeer gedenkwaardige casa de pasto-lunch die we vele jaren geleden hadden, toen we amandelbloesem bezochten in de buurt van de Spaanse grens. Lange rijen luidruchtige plaatselijke bewoners zaten aan schragentafels en een kleine roedel honden zwierf tussen de poten van zowel de tafels als de eters door op zoek naar gevallen hapjes of bedelend om botten en andere restjes. We werden op een lange bank geperst en iedereen moest met zijn billen schuifelen om ons toe te laten. We bestelden geroosterde geit, maar de ober kwam vijf minuten later terug en schreeuwde ons toe dat de laatste geit al besteld was. Er ontstond tumult rond onze tafel. Wie heeft de laatste geit uit de mond van deze zachtaardige fijnproevers genomen? De boosdoeners werden opgeduikeld en ze veranderden hun bestelling zodat we onze eerste keuze konden eten. We waren allebei roodgloeiend van schaamte, maar niet, ontdekten we al snel, beschaamd genoeg om de bestelling te weigeren. De honden cirkelden om ons heen en herkenden iets goeds als ze het zagen. Ze wachtten geduldig terwijl wij het vlees van een paar dozijn ribben knabbelden.

Auteur: Fitch O'Connell ;

Sol e Sombra

Er waren geen honden (voor zover wij gezien hebben, tenminste) bij Sol e Sombra in Moreira do Rei, vlakbij Fafe. Er was echter wel veel lawaai en gedrang en er werd van alles gedeeld en op de rug geklapt. Dit alles ging gepaard met het doorgeven van aardewerken kannen wijn en flessen mysterieuze likeuren zonder etiket. De eerste indruk was chaos en we vroegen ons af hoe we ooit bediend zouden worden. Zelfs de ruimten tussen de tafels zaten vol met wachtende mensen omdat de zaak ook een levendige handel in afhaalmaaltijden had. Maar zelfs in de schijnbare chaos heerste een glorieuze harmonie en de mannen en vrouwen die de tafels bedienden hadden alles onder controle, zelfs als niemand anders wist of zelfs maar gaf om wat er gebeurde. We knabbelden aan sappige reepjes presunto en plakjes scherpe salpicão terwijl we wachtten op het hoofdgerecht van de houtskool.

Auteur: Fitch O'Connell ;

Onze tafelgenoten waren een bont gezelschap, meestal gezinnen die op zondag gingen lunchen, met af en toe een stel zoals wij. Gezinnen tonen in het openbaar natuurlijk een geweldige mate van vertrouwen in zichzelf en in elkaar, en nooit meer dan wanneer er kleine kinderen bij zijn. Toen ik vele jaren geleden voor het eerst in Portugal aankwam, had ik een algemene Britse verwaandheid ten opzichte van kinderen in openbare ruimtes met me meegebracht en ik had liever dat ze gezien en niet gehoord werden - en het liefst ook niet gezien. Een paar decennia in het land heeft me genezen van die aandoening en tegenwoordig is een van de leukste dingen aan uit eten gaan op zondag de bijna zekerheid van kleine kinderen die rondrennen en spelen in het restaurant. Dit was geen uitzondering en we hielden ons stil toen een klein persoontje onder de tafel tegen onze benen aan hobbelde en zich vervolgens tegen de bank drukte, met zijn vingers tegen zijn lippen en zijn ogen ons smekend hem niet aan zijn vriendjes aan te geven.

Hemelsbreed waren we niet ver van ons huis - ongeveer 10 km - en over de weg twee keer zo ver. Toen we eerder in dit gebied waren, hebben we geprobeerd om een weg terug naar huis te vinden die leek op de richting die een plichtsgetrouwe kraai zou nemen, maar het was altijd moeilijk om de juiste weg te vinden vanwaar we moesten vertrekken. Geen van de wegwijzers die naar het zuiden wijzen lijkt iets te vermelden dat wij of onze kaarten herkennen. Deze keer probeerden we het op goed geluk, altijd een goede optie, en belandden we op wegen waarvan we niet wisten waar, terwijl het navigatiesysteem ons plechtig vertelde dat we over velden en door bossen reden. We ontdekten kleine, bergachtige valleien, afbrokkelende gehuchten en een verlaten watermolen naast een onmogelijk mooi riviertje. Er was zelfs een oudere man die de traditionele Portugese boerenkleren van een eeuw geleden droeg, inclusief de lange vissershoed met kwastjes, ook al was de zee honderd kilometer verderop. Hij groette ons vanaf de trap van zijn huis toen we ons een weg langs hem heen baanden. We hadden weer eens iets heel bijzonders voor de deur ontdekt en zodra we terug waren probeerde ik uit te zoeken welke route we hadden genomen. Ik kon het niet vinden. Mr Google had niets gevonden. Ik vroeg me zelfs af of we door een van die landen waren gereden die maar af en toe bestaan. Een soort Portugees Brigadoon, misschien. Dat zou ik in ieder geval graag denken.

Author

Fitch is a retired teacher trainer and academic writer who has lived in northern Portugal for over 30 years. Author of 'Rice & Chips', irreverent glimpses into Portugal, and other books.

Fitch O'Connell