Onlangs maakte iemand een opmerking over mijn nieuwe bril, waarbij hij meer waarde hechtte aan de bril als modestatement dan aan het doel ervan. Minder dan perfect zien is niet zo ongewoon als je zou denken, en de behoefte aan een bril varieert - sommigen hebben al op jonge leeftijd hulp nodig, anderen kunnen veraf, dichtbij of allebei niet zien, of hebben genetische problemen die helder zien met één of beide ogen moeilijk maken.

We gaan ervan uit dat een bezoek aan een opticien een eenvoudige oplossing is - stop je gezicht in een soort machine, ze kijken naar je ogen, zien misschien een paar vlekjes bewegen, doen een paar metingen en hey presto, je zicht is hersteld met lenzen in een montuur naar keuze.


Eeuwen van corrigerende lenzen

Al sinds 60 na Christus gebruiken mensen hulpmiddelen om hun zicht te corrigeren. Een Romeinse filosoof gebruikte een glazen bol met water om tekst te vergroten, terwijl keizer Nero een vergrotende smaragd gebruikte om gladiatorengevechten te zien. De monniken van het 10e-eeuwse Europa maakten de volgende grote sprong voorwaarts door gepolijste koepels van transparant kwarts, 'leesstenen' genoemd, te gebruiken om hen te helpen met hun verlichte kalligrafie.

Er gingen meerdere eeuwen voorbij voordat de eerste brillen werden gebruikt en de Florentijn Salvino D'armati wordt hier vaak voor gecrediteerd.


Brillen door de eeuwen heen

Toen brillen voor het eerst werden uitgevonden, konden ze alleen worden gemaakt van dure materialen zoals kristal, waardoor ze een statussymbool werden voor de rijken, maar met de snel toenemende geletterdheid in Europa nam de vraag naar betaalbare leesbrillen toe. Er werd glas gebruikt om de glazen te maken, een veel goedkopere optie dan kristal.

Maar brillen hadden nog een lange weg te gaan. Ze zaten op de neus of moesten met een handvat worden vastgehouden en de glasblazers die de glazen maakten, waren niet in staat om mensen met verschillende gezichtsbehoeften te helpen. Een bril werd eindelijk 'handenvrij' in de jaren 1700 toen de pootjes - of armen - werden toegevoegd. Vervolgens werden er scharnieren toegevoegd zodat brillen compacter konden worden opgevouwen en opgeborgen, en na verloop van tijd werden oogartsen beter in het aanpassen van brillenglazen aan de individuele behoeften van patiënten.

Credits: Unsplash; Auteur: @bud-helisson;

De brillenglazen van tegenwoordig

Moderne brillen worden met behulp van een mix van wetenschap en technologie op sterkte gemaakt. Verschillende voorschriften en montuurmaten betekenen dat elk brillenglas een andere kromming heeft, dus eerst wordt het optische voorschrift van de brillenglazen ingevoerd op een computer die vervolgens alle informatie print die nodig is voor het fabricageproces van de brillenglazen.

Er worden brillenglazen geselecteerd die vervolgens worden gemarkeerd in het 'optische centrum' - het exacte, helderste middelpunt waar je doorheen kunt kijken, met behulp van een lensometer/focimeter. Voor hogere voorschriften worden polymeren met een hoge index gebruikt om ze dunner te maken. Deze polymeren zijn sterk reflecterend en hebben dus een 'antireflecterende' laag nodig om het zicht en de esthetiek te verbeteren. De lenzen worden vervolgens bedekt met een speciale laag om ze te beschermen tijdens het slijpproces en een generator of slijpmachine buigt de achterkant of voor- en achterkant bij hogere sterkte om de lenzen minder dik te maken en vervorming te verminderen. Het optische centrum wordt tijdens het slijpen van de lenzen verplaatst om recht voor de pupillen te zitten, wat van persoon tot persoon verschilt.

Credits: Unsplash; Auteur: @lensabl-0GfPlommtxM;

Coatings

Nadat ze zijn geslepen, kunnen ze desgewenst worden gecoat met behandelingen of kleuren. Veel voorkomende behandelingen zijn ultraviolette tinten, krasbestendige en reactieve coatings zoals een fotochrome coating, die ervoor zorgt dat het glas donkerder wordt wanneer het wordt geactiveerd door UV-licht. Daarna worden ze gepolijst, afgeschuind en gesteriliseerd en tot slot worden ze met de hand in het montuur gezet en gemonteerd.

Brillenglazen kunnen nu worden gemaakt van glas, polyethyleen, Trivex, polycarbonaat of polymeren met hoge index. Materialen voor monturen zijn plastic, metaal of flexibel metaal, en zijn lichter, veelzijdiger en gemakkelijker om mee te werken. Het productieproces kan op bepaalde punten mensenhanden nodig hebben, maar veel meer is nu geautomatiseerd, wat een snellere productie betekent.


Kosten

Als je een bril bij een traditionele winkelier koopt, betaal je niet alleen voor het montuur en de glazen, maar ook voor de hoge uitbestedingskosten van de winkelier, die meestal gedetailleerde fabricage, licentiekosten, opslag en nog veel meer omvatten.

Er komt meer kijken bij het maken van een bril dan je op het eerste gezicht zou denken!

Author

Marilyn writes regularly for The Portugal News, and has lived in the Algarve for some years. A dog-lover, she has lived in Ireland, UK, Bermuda and the Isle of Man. 

Marilyn Sheridan