Oekraïnes topcommandant, generaal Oleksandr Syrskyi, antwoordde dat Oekraïne nu duizend vierkante km. Russisch grondgebied controleert. Dat is misschien waar, maar het is niet veel waard omdat het totale grondgebied van Oekraïne meer dan 17 miljoen vierkante kilometer beslaat.

Trouwens, de woordvoerder van het Oekraïense ministerie van Buitenlandse Zaken, Heorhii Tykhyi, zei dinsdag dat "Oekraïne niet geïnteresseerd is in het innemen van het grondgebied van de Koersk-regio". Vroeg of laat zal dat gebied weer onder Russische controle komen.

Het zou erg moeilijk zijn voor Kiev om Koersk voor onbepaalde tijd in handen te houden. De Oekraïners zijn wanhopig op zoek naar militaire mankracht en de echte beloningen van de Koersk-operatie - het verhaal van de Russische president Vladimir Poetin ondermijnen en Westerse supporters laten zien dat Oekraïne nog steeds meespeelt - zijn al binnen. Ga nu naar huis voordat er iets ergs gebeurt.

Een andere reden om de Koersk regio niet te behouden is politiek. Poetin is van plan om zoveel mogelijk van Oekraïne te veroveren en te behouden als hij kan, dus wordt Russen geleerd om Oekraïners te zien als misleide mensen wier lot het is om deel uit te maken van 'Groot-Rusland'. De meeste Oekraïners hebben geen imperiale waanideeën en zien de Russen gewoon als vijanden, dus waarom zouden ze permanent over hen willen heersen?

Toch is er ook een overweging die Oekraïne ertoe zou kunnen aanzetten om zo lang mogelijk vast te houden aan veroverd Russisch grondgebied. Poetin zelf legde er de vinger op toen hij maandag zei dat de Oekraïners, "met de hulp van hun westerse meesters, proberen hun toekomstige onderhandelingspositie te verbeteren."

Laat die reflexieve propagandagrap over 'Westerse meesters' maar zitten. Poetin beschuldigt Oekraïne van plannen om een deel van de Koersk-regio en de Russische bevolking te gijzelen en te ruilen voor Oekraïens grondgebied dat door de Russen wordt gegijzeld als de staakt-het-vurenbesprekingen eindelijk van start gaan.

Poetin zegt altijd dat hij klaar is voor een staakt-het-vuren, maar alleen op zijn eigen extreme voorwaarden: Rusland krijgt vier grote Oekraïense regio's, waarvan er nog geen enkele volledig door Russische troepen wordt gecontroleerd.

Nu onthult hij dat volgens hem de Oekraïners (of beter gezegd, volgens hemzelf, hun 'westerse meesters') ook een staakt-het-vuren overwegen. En dat zouden ze ook moeten doen, zowel voor de korte als de lange termijn.

De reden op de korte termijn is Donald Trump, die hen meteen de nek omdraait als hij in november het presidentschap wint. In dat geval zouden de Europese NAVO-bondgenoten van Oekraïne doorgaan met het leveren van wapens en geld, maar zou Kiev geen enkele hoop meer hebben op een overwinning en zou het een deal moeten sluiten waardoor een groot deel van het land in Russische handen blijft.

Het andere, Trump-vrije scenario is minder dringend, maar een onderzoek uit 2022 van het Center for Strategic and International Studies onthulde dat slechts de helft van de conventionele oorlogen tussen staten (d.w.z. niet nucleair en niet guerrilla) binnen een jaar eindigt. Bovendien, "wanneer interstatelijke oorlogen langer dan een jaar duren, duren ze gemiddeld meer dan een decennium."

De Russisch-Oekraïense oorlog is al tweeënhalf jaar oud (of tien jaar als je de eerste Russische invasie in 2014 meetelt). Hoe lang moeten beide partijen nog wachten, vastzittend in een impasse, voordat ze het eens worden over een staakt-het-vuren dat een einde maakt aan het bloedbad en hun economieën redt?

Een staakt-het-vuren is bijna altijd zinvol vanuit het oogpunt van menselijk welzijn, maar in de praktijk is het erg moeilijk. Beide partijen zullen zich er terdege van bewust zijn dat de meeste wapenstilstanden alleen een einde maken aan de gevechten. Ze maken de misdaden niet ongedaan, lossen de problemen niet op en vormen geen genoegdoening voor de slachtoffers.

Ze bevriezen alleen alles op het moment dat het staakt-het-vuren wordt getekend. Dat geldt ook voor de grens, en waarschijnlijk voor tientallen jaren: de Koreaanse oorlog en de oorlog tussen Iran en Irak zijn goede voorbeelden. Elk detail van een staakt-het-vuren heeft blijvende gevolgen, dus je moet er lang over nadenken voordat je samen aan tafel gaat zitten.

De Russen en de Oekraïners lijken na te denken, maar verwacht niet dat er voor november iets gebeurt op dit front. Als Trump verliest, zouden de Russen waarschijnlijk bereid zijn om een deal te tekenen die hen ongeveer een kwart van het land geeft, maar Oekraïne zou meer grondgebied terug willen voordat er over een staakt-het-vuren wordt onderhandeld, dus opnieuw nog niet.

En misschien wel nooit. Beide partijen zullen zich bewust zijn van het feit dat de uitkomst van veel, misschien wel de meeste langdurige oorlogen werd bepaald door een gebeurtenis of ontwikkeling die door beide deelnemers niet was voorzien toen de oorlog begon. De verleiding om nog even vol te houden en te hopen dat er iets gebeurt is altijd groot.

Author

Gwynne Dyer is an independent journalist whose articles are published in 45 countries.

Gwynne Dyer