De meeste van deze mannen en vrouwen lijden aan stille wanhoop, omdat ze weten wat er gaat gebeuren en ze er niets aan kunnen veranderen. Ze voelen zich verplicht om optimistisch te klinken, maar geef ze een half uur om erover te praten en het verdriet en de wanhoop beginnen zichtbaar te worden.

Het was allemaal in dienst van een boek over hoe de opwarming van de aarde te overleven (nu uit) en een videoserie over hetzelfde onderwerp (nog te verschijnen), en er waren veel momenten waarop ik hun wanhoop deelde. Toch heb ik na al die interviews enige hoop voor de toekomst.

Laat je niet meeslepen door dat idee. We zitten nog steeds in de diepst denkbare problemen. Maar het is een beetje beter geworden: vijf jaar geleden deed iedereen nog alsof we dit allemaal gingen oplossen door alleen maar onze uitstoot van broeikasgassen te verminderen.

Dat was een complete fantasie. De wereldwijde uitstoot is in geen enkel jaar gedaald sinds wetenschappers in 1988 voor het eerst alarm sloegen, maar de klimaatorthodoxie hield vol dat we de opwarming tot het einde van de eeuw onder de +1,5 graden C konden houden door alleen de uitstoot te verminderen.

De meeste klimaatwetenschappers hebben die lijn zo lang mogelijk trouw gevolgd - we moeten de troepen niet ontmoedigen - maar die tijd is nu voorbij. In feite heeft de gemiddelde temperatuur op aarde die +1,5°C-doelstelling al een heel jaar overschreden.

Het kan een beetje terugvallen zodra de huidige El Niño-opwarming eindigt. (Dat is een natuurlijke cyclus die ongeveer eens in de drie tot zeven jaar wat extra warmte in het systeem dumpt). Maar de El Niño piekte afgelopen december en is nu bijna afgelopen, en toch heeft het noordelijk halfrond een nog warmere lente dan vorig jaar (de warmste ooit gemeten).

Nog zorgwekkender is het feit dat de gemiddelde temperatuur van het zeeoppervlak (SST) wereldwijd het hele afgelopen jaar met minstens een hele graad Celsius is gestegen, een ongekende sprong. In sommige delen van de oceanen zijn de mariene hittegolven tot twee of drie graden hoger dan normaal.

Dit zou kunnen betekenen dat de oceaanstromingen zich zodanig hebben gereorganiseerd dat ze een deel van de warmte die ze eerder hebben geabsorbeerd, terugvoeren naar het oppervlak. Als dat zo is, zitten we diep in de problemen, want de oceanen hebben 90% van de extra warmte die door menselijke activiteiten is geproduceerd, begraven in hun diepten.

Het klimaat is chaotisch, dus dit kan nog steeds vals alarm zijn: zowel de lucht- als de oceaantemperaturen kunnen nog terugkeren naar de 'nieuwe norm'. Maar dat nieuwe 'normaal' was al erg hoog, dus onze normale emissies zullen ons tegen 2030 weer voorgoed naar +1,5° stuwen, zelfs als de oceaananomalie verdwijnt.


Dus wat kunnen we nu doen?

De verloren tijd is niet helemaal verloren gegaan. Zonne- en windenergie zijn sneller gegroeid dan iemand tien jaar geleden durfde te hopen (hoewel nog niet snel genoeg om het 82% aandeel van fossiele brandstoffen in de energieproductie terug te dringen).

Maar het belangrijkste is dat een generatie uitvinders, ingenieurs en ondernemers voorzag dat er een grote vraag zou zijn naar nieuwe benaderingen om de opwarming van de aarde te beteugelen zodra het publiek de urgentie van de situatie inzag.

Een overvloed aan nieuwe ideeën en technologieën komt nu op de markt en als er genoeg hun belofte waarmaken, komen we deze eeuw misschien toch nog door zonder dat de op hol geslagen opwarming van de aarde onze toekomst verwoest. Maar alleen op één voorwaarde.

We zitten al in de gevarenzone. Ergens tussen 1,5 graden warmer en 3,0 graden warmer, denken de meeste klimaatwetenschappers, zullen we verschillende 'omslagpunten' passeren die 'terugkoppelingen' in gang zetten: extra opwarming door niet-menselijke bronnen.

Delen van het Noordpoolgebied warmen bijvoorbeeld vier keer sneller op dan de rest van de planeet omdat het zee-ijs en de sneeuwbedekking op het land smelten. Wij hebben de opwarming veroorzaakt, dus dat is onze schuld, maar we kunnen het smelten stoppen als we onze uitstoot stoppen.

Door het smelten komen echter donkere rotsen en open water bloot te liggen die zonlicht absorberen in plaats van het terug te reflecteren naar de ruimte. Dit veroorzaakt meer opwarming, wat uiteindelijk ook onze schuld is - maar we hebben er geen controle over. We kunnen het niet uitschakelen.

Er zijn ongeveer een dozijn terugkoppelingen zoals deze. We weten niet precies wanneer ze zullen beginnen, maar wetenschappers denken dat we ze allemaal zullen laten afslaan op verschillende punten tussen hier en +3 graden C. Dat is 'runaway' grondgebied, dus we moeten de temperatuur laag houden terwijl we aan onze uitstoot werken - zelfs als dat betekent dat we het kunstmatig moeten doen.

Het goede nieuws is dat er veelbelovende ideeën zijn om de temperatuur laag te houden, want die zullen waarschijnlijk nodig zijn. Het zal een lange, zware strijd worden, maar we zijn nog niet gedoemd.

Author

Gwynne Dyer is an independent journalist whose articles are published in 45 countries.

Gwynne Dyer