Het grote nieuws is dat het vruchtbaarheidscijfer van India nu tot onder het vervangingsniveau is gedaald: het is 2,0 per vrouw.

Dat betekent niet dat de Indiase bevolking meteen zal beginnen afnemen. India zal China nog steeds inhalen en later dit decennium het dichtstbevolkte land ter wereld worden, met ongeveer 1,45 miljard mensen, maar te zijner tijd zal het niet langer groeien en beginnen te krimpen.

De vertraging is te wijten aan het feit dat mensen geen zalmen zijn: zij paaien niet en sterven niet. In plaats daarvan leven zij nog dertig of veertig of zelfs vijftig jaar nadat hun kinderen zijn geboren, zodat er in de meeste Aziatische landen nog een klein beetje groei over is.

Ik zal het uitleggen aan de hand van de Dyer-clan. Ik was de oudste van vijf kinderen, wat in die tijd in Newfoundland een middelgroot gezin was. We werden allemaal volwassen, en gemiddeld kregen we elk precies 2,0 kinderen - net onder het vervangingsniveau.

Die kinderen zijn ook allemaal groot geworden, en het ziet ernaar uit dat zij ook elk gemiddeld 2 kinderen zullen krijgen - maar ik en mijn broers en zussen leven allemaal nog.

Drie generaties van ons, en waar er in mijn generatie tien mensen waren (echtgenoten meegerekend), zijn er nu dertig.

De babyboom stopt hier, want als mijn generatie uitsterft, worden wij vervangen door de achterkleinkinderen. Op dat moment zal de Dyer-clan eindelijk in evenwicht zijn - of zelfs een beetje krimpen, als sommige van de kleinkinderen minder kinderen krijgen. Het duurt erg lang om te stabiliseren als je op 2.0 blijft.

De Aziatische bevolkingen stoppen echter niet bij 2,0. Het verschijnsel is het meest extreem in Oost-Azië, waar de bevolking in elk land al sterk afneemt.

In Zuid-Korea, waar het vruchtbaarheidscijfer een verbazingwekkende 0,86 bedraagt (gemiddeld minder dan één kind per vrouw), is de bevolking aan een vrije val bezig. In dit tempo zal zij tegen het einde van de eeuw met de helft zijn gedaald.

Hetzelfde geldt voor China, waar de officiële statistieken voorspellen dat de gemiddelde vrouw in haar leven slechts 1,3 kinderen zal krijgen. In dat tempo zal China van 1,41 miljard mensen nu dalen tot 700 miljoen in 2100, minder dan twee keer de bevolking van de Verenigde Staten tegen die tijd.

Zelfs dat is misschien te optimistisch. Vruchtbaarheidsdeskundige Fuxian Yi, senior wetenschapper bij de afdeling verloskunde en gynaecologie aan de Universiteit van Wisconsin, schatte onlangs dat China's bevolking in 2020 in werkelijkheid 1,28 miljard zal bedragen, en niet de 1,41 miljard die in de volkstelling wordt genoemd, en dat China's werkelijke vruchtbaarheidscijfer veel lager ligt dan 1,3.

De discrepantie ontstaat, zegt hij, omdat veel van de getelde kinderen niet bestaan. Lokale overheden geven een te hoge bevolkingsomvang op om meer subsidies, met name onderwijsgelden, van de centrale overheid te krijgen, en sommige gezinnen kopen online op de zwarte markt extra geboortecertificaten omdat er meer dan 20 sociale voordelen aan een geboorteregistratie zijn verbonden.

Als Dr. Yi gelijk heeft, dan kunnen de Verenigde Staten, ondanks een vrij laag groeicijfer (443 miljoen in het jaar 2100), tegen het einde van de eeuw ongeveer evenveel inwoners hebben als China.

Het vruchtbaarheidscijfer van Japan is 1,35, maar dat betekent nog steeds dat de bevolking van Japan zal dalen van 125 miljoen nu tot 75 miljoen aan het eind van de eeuw.

Het grootste deel van Zuid- en Zuidoost-Azië zit al onder het vervangingsniveau (Vietnam 2,0, Bangladesh 1,9, Thailand 1,5). De rest is er bijna (Indonesië 2,2, Myanmar 2,15, Sri Lanka 2,15). Afgezien van de moslimlanden in het grote Midden-Oosten (Pakistan tot Syrië) zijn de Filippijnen het enige grote Aziatische land dat nog snel groeit (2,5).

De bevolking in Europa is stabiel of daalt geleidelijk, en in Noord- en Zuid-Amerika heeft bijna elk land een groeipercentage van minder dan 1%. De enige regio's in de wereld die nog snel groeien zijn het Midden-Oosten en Afrika, waar de bevolkingsgroei tussen 1,5% en 3% ligt.

Als we deze cijfers doortrekken naar 2100, zelfs als we rekening houden met een geleidelijke daling van de vruchtbaarheidscijfers in het Midden-Oosten en Afrika (wat momenteel helemaal niet gebeurt), dan zullen alleen deze twee regio's aan het eind van de eeuw de helft van de wereldbevolking herbergen: meer dan vier miljard mensen.

Behalve de Arabische oliestaten en een paar midden-inkomenslanden zoals Zuid-Afrika en Iran heeft helaas geen van deze landen een BBP per hoofd van de bevolking van meer dan 5000 dollar per jaar, en hun inkomens houden nauwelijks gelijke tred met de bevolkingsgroei. Het zal een zeer verdeelde wereld worden.

Author

Gwynne Dyer is an independent journalist whose articles are published in 45 countries.

Gwynne Dyer