Julie: Kunnen we het hebben over hoe het is om als kind je ouders ouder te zien worden? Er is vaak een overgang van het kind zijn naar een plotselinge omkering van de rol. Het kan schrijnend zijn om te beseffen dat we nu de ouder van onze ouder(s) zijn. Voor sommigen is dit een subtiele verandering, maar als het om een gezondheidsprobleem gaat, kan die verandering heel plotseling zijn. Sommige mensen die veranderingen in hun leven zonder al te veel moeite hebben verwerkt, vinden dit proces veel gemakkelijker te verwerken. Maar voor degenen die een giftige of gespannen relatie met hun ouders hadden en hebben, vinden veranderingen bij hun bejaarde ouders misschien moeilijk te verwerken. Wat zijn uw gedachten?


Paul: Het was een pijnlijke ervaring om zowel mama als papa achteruit te zien gaan in fysieke en mentale gezondheid. Er zijn een aantal factoren die deze overgang moeilijk maakten:

- Ze waren tot hun 70ste in goede gezondheid.

- Noch mijn ouders, noch ikzelf hadden eraan gedacht hoe het leven zou zijn als hun gezondheid achteruit zou gaan.

- We wisten allemaal dat 'het leven een cyclus is die eindigt in de dood'. Maar mijn 'innerlijke kind' was bezorgd en ik had tijd nodig om de 'volwassene' te begrijpen/aan te passen.

- Hen afhankelijker zien worden van anderen, zonder gemeenschappelijke interesses met mij, leidde tot een rouwproces.

- Ik woonde in Portugal, terwijl mijn familie in het VK de veranderingen elke dag zag en er gebruik van kon maken.


Julie: Het klinkt alsof dit ontstond toen je nog van hen afhankelijk was als je 'ouders'. Ik denk dat dat vrij gebruikelijk is als een familie vrij nauw verbonden is geweest. Geldt dat voor jullie?


Paul: Ja, we waren verbonden, maar omdat mijn moeders behoeften niet altijd vervuld konden worden, voelde ik me nogal verloren.


Julie: Is het niet interessant hoe de machtsdynamiek van een volwassen relatie kinderen beïnvloedt, zelfs als ze volwassen en vaak zelf ouders worden? De problemen met mijn moeder waren complex: als kind zag ik mezelf bijvoorbeeld als de volwassene in de relatie vanwege haar langdurige verslaving. Toen mijn ouders scheidden, zagen we vader bijna 10 jaar niet. Ik werd mama's enige steun, maar werd later moe van deze rol. Dit wekte weer ongeduld en frustratie op omdat ik haar niet kon genezen.

Pas toen ik 30 werd, liet ik de behoefte om haar te helpen en haar goedkeuring te krijgen volledig varen (wat ironisch genoeg de zaken veranderde). Pas nu ik 60 ben en zij 80, heb ik meer geduld en mededogen. Maar ik moest grenzen stellen en we doen het veel beter op afstand. Dit klinkt misschien hard, maar wanneer het moeilijk wordt als volwassenen die ouder wordende ouders ondersteunen, moeten we grenzen stellen - die eigenlijk helpen om relaties veilig en sterk te houden.


Paul: Dat is waar. Onze eigen onopgeloste jeugdtrauma's kunnen het moeilijk maken om bij diegenen te zijn die deel uitmaakten van het traumaproces. En een deel van deze vergelijking kan het omgaan met behoeftige ouders zijn, d.w.z. zij die voor hulp sterk afhankelijk worden van hun kinderen. In

Sommige ouders zouden zichzelf kunnen helpen, maar hebben het opgegeven. Hun depressie en eenzaamheid/vermoeidheid kan een oorzaak zijn. Wat mij wel hielp was:

- Steun van familieleden die de emotionele cyclus van de zorg voor hun bejaarde ouders hadden doorlopen. Zij hadden ook soortgelijke gedragspatronen met hun ouders en konden zich dus inleven in mijn ervaring.

- Mentale voorbereiding op een periode van emotionele hoogte- en dieptepunten.

- Mijn counselingtraining, d.w.z. onvoorwaardelijk accepteren.


Julie: Je maakt een belangrijk punt hier. Ook ik heb baat gehad bij mijn counselingopleiding en persoonlijke therapie. Ik had de steun nodig om me te helpen inzien dat ik niet het probleem was en om de boodschap dat ik niet goed genoeg was om te buigen. Door dit proces kon ik mijn identiteit vaststellen - los van de identiteit die mij door mijn ouders en grootouders was opgelegd. Het is ook belangrijk om te beseffen dat:

- Het voelen van onze emoties is een belangrijk onderdeel van het proces, bijv. mensen die de geriatrische fase ingaan zijn vaak angstig en verward.

- Het kan voor oudere ouders moeilijk zijn om deze emoties aan hun kinderen toe te geven.

- Het is belangrijk dat onze ouders de vrijheid krijgen om te uiten wat er in hen omgaat, zelfs als wij weerstand voelen om hen te horen.

- Wij moeten die weerstand in onszelf erkennen en onze ouders in staat stellen zich kwetsbaar op te stellen wanneer zij daar klaar voor zijn.


Paul: En als dit bij onszelf angst oproept, moeten we daar buiten de ouder-kind relatie mee omgaan, bv. praten met een therapeut of familieleden.


Julie: Precies! Het kost veel emotionele energie om voor onze ouders te zorgen. Maar begrijpen wat er lichamelijk en geestelijk met hen gebeurt, kan versterkend werken.


Credits: Geleverd beeld; Auteur: Cliënt;

Paul: Zelfs hoogontwikkelde mensen worstelen, bijvoorbeeld de goeroe Ram Dass, beschrijft hoe hij zijn relatie met zijn bejaarde vader aanpaste. Ram leerde zijn eigen idealen over hoe een vader en zoon samen tijd moeten doorbrengen opzij te zetten. Hij leerde die kostbare uren met zijn vader te koesteren. Het werden herinneringen om te koesteren in plaats van te worden bezoedeld door drama. Hierdoor realiseerde ik me dat ik niet volledig aanwezig kon zijn voor mijn ouders zolang ik vasthield aan onrealistische verwachtingen over hoe ze 'zouden moeten' zijn.


Julie: En we moeten ook onze eigen angst voor sterfelijkheid onder ogen zien. Dit is een uitdaging en we kunnen schommelen tussen een sterk en een angstig gevoel.


Paul: In plaats van drama en klagen kunnen we onze ouders kwaliteiten bieden die ze ons als kinderen probeerden te geven, nl:

- Onvoorwaardelijke aandacht.

- verzorging

- bescherming

- liefde

In deel drie schetsen we middelen om mensen te helpen met hun bejaarde ouders om te gaan.

Julie Merchant is een Amerikaanse gediplomeerde psychotherapeute ten dienste van de expat-gemeenschap in Portugal. U kunt contact met haar opnemen via haar website: Lifeisgr8.com

Paul Jokinen-Carter is holistisch therapeut en werkt op het gebied van massage, Reiki healing en counseling. U kunt contact met hem opnemen op +351 910 665 601.