Eerst is hij het doelwit van een moordaanslag. Maar dat maakt hem de uitverkorene van God omdat hij het overleeft, en het lijkt erop dat het presidentschap in kannen en kruiken is omdat Joe Biden zijn zinnen niet eens kan afmaken. Maar dan neemt Biden ontslag en opeens is Trump de oude witte man tegen een twintig jaar jongere tegenstander.

Religie heeft een grote rol gespeeld in de opkomst van Trump, hoewel hij zelf niet gelovig is. Daarom vertelde hij de menigte op de Republikeinse Nationale Conventie dat "ik alleen voor jullie sta bij de gratie van de Almachtige God."

Trump beweerde dat God aan zijn kant staat omdat hij de 'christelijke' stem moet winnen. De Republikeinse Partij was vroeger een vrij brede kerk, maar tegenwoordig komt haar kernsteun van een bepaald merk Amerikaanse christenen die erg zichtbaar zijn, maar niet zo talrijk als ze lijken.

Deze protestantse 'evangelische' christenen noemen zichzelf nu christen-nationalisten en men kan erop rekenen dat ze hoe dan ook Republikeins zullen stemmen. Ze zijn echter met genoeg om Trump weer in het Witte Huis te krijgen als veel andere Amerikanen helemaal niet stemmen.

In feite zijn de Republikeinen nu de lokale versie van de Partij van God geworden. De cijfers spreken voor zich: 87% van de Amerikanen die zich vorig jaar in een enquête identificeerden als Republikeinen, zei in God te geloven. Slechts 66% van de Democratische kiezers deed dat.

Dit betekent niet noodzakelijkerwijs dat evangelische Republikeinen Donald Trump echt als één van hen beschouwen. Ze weten dat hij drie keer getrouwd is geweest, opschept over het betasten van vrouwen en door een jury is veroordeeld voor het seksueel misbruiken en belasteren van journalist E. Jean Carroll.

Trump is beroemd om zijn 'transactionele' gedrag, zowel in zijn persoonlijke leven als in zijn politieke gedrag. (Het ouderwetse woord hiervoor is 'gewetenloos'.) Maar evangelische christenen zijn ook heel goed in staat om transactioneel te zijn: ze stappen op Trumps bus als die in de richting gaat die zij willen.

Er is geen reden tot klagen als Trump doet alsof hij bidt en zijn publiek doet alsof hij gelooft dat hij het echt meent. Het is niet armoediger dan veel andere politieke deals. Maar het zal waarschijnlijk niet genoeg zijn nu Trump geen tragisch verzwakte tegenstander als Joe Biden heeft, omdat het Amerikaanse christendom zich aan het terugtrekken is.

Vroeger had bijna elk land of elke regio zijn eigen versie van religieus geloof, en als je daar geboren was, dan geloofde je dat. Iedereen om je heen leek het immers te geloven, dus het moest wel waar zijn.

Maar toen kwamen het massale onderwijs en de massamedia en werden mensen zich bewust van de wereld om hen heen. Er zijn een half dozijn grote religies en een heleboel kleinere. In het beste geval kan er maar één van hen gelijk hebben. Misschien wel geen enkele. En waarom zou het degene zijn waarin mijn grootouders geloofden?

Voor het grootste deel van het Westen, en ook voor het grootste deel van Oost-Azië, zijn de oude geloven niet langer 'normaal'. Er zijn nog steeds veel gelovigen en de meeste mensen gaan graag door met traditionele religieuze rituelen zoals huwelijken en begrafenissen. Hetzelfde geldt voor de eeuwenoude seizoensfestivals zoals Kerstmis en Chinees Nieuwjaar. Maar de religieuze kern is verdampt.

In Groot-Brittannië, Zweden en Australië ziet slechts ongeveer 30% van de bevolking zichzelf als religieus. In Japan, Zuid-Korea en China doet slechts ongeveer 15% dat. Bovendien is de trendlijn in alle gevallen dalend.

Te midden van dit alles lijken de Verenigde Staten de grote uitzondering: een ontwikkeld land waar religie nog steeds de boventoon voert in het openbare leven. Maar dat is eigenlijk meer een grote illusie, want de verrotting (als dat is wat het is) is al een tijdje geleden ingezet.

In 2001 meldde een Gallup-peiling dat 90% van de Amerikanen in God geloofde. In een andere peiling van vorig jaar geloofde nog maar 74%. Dat is een daling van bijna precies één procent per jaar, wat je een onverbiddelijke trend zou kunnen noemen.

Het is onverbiddelijk omdat het bijna volledig gedreven wordt door generatiewisselingen. Oudere Amerikanen 'verliezen hun geloof' niet; hun kinderen geloven er gewoon niet meer in. De 2023-versie van dezelfde enquête onthulde dat onder 18- tot 34-jarige Amerikanen slechts 59% in God gelooft.

De Verenigde Staten verschillen veel minder dan ze denken. Het 'Heartland' zal nog wel een tijdje trouw blijven aan de oude gebruiken, maar de meeste Amerikanen wonen binnen een paar uur rijden van de oost- of westkust en dat brengt ze in de moderne tijdzone.

Trump kan niet vertrouwen op de christelijke stem alleen om hem de overwinning te bezorgen. Als jongere Amerikanen in groten getale gaan stemmen, is zijn nepreligiositeit politiek vergif.

Author

Gwynne Dyer is an independent journalist whose articles are published in 45 countries.

Gwynne Dyer